Chợ chiếu ban đêm, được gọi là chợ chiếu ma, là một nét đặc trưng của làng nghề dệt chiếu Định Yên, huyện Lấp Vò, tỉnh Đồng Tháp. Phiên chợ này đã được phục dựng hai lần mỗi tháng nhằm thu hút du khách và tái hiện lại những kỷ niệm và sự phát triển của nghề dệt chiếu trong quá khứ.
1. Tái hiện chợ chiếu ma tại đình Định Yên
Vào tối ngày 29/9, một show diễn thực cảnh chợ chiếu ma đã được tổ chức tại đình Định Yên với sự tham gia của hàng trăm người dân trong vùng. Các người tham gia bao gồm những nghệ nhân dệt chiếu, nhuộm chiếu và các tiểu thương từng trải qua sự hưng thịnh và chấm dứt của chợ chiếu ma.
Lật Mặt 6 từng phục dừng chợ chiếu Định Yên Đồng Tháp – Nguồn: VOV
Chợ chiếu ban đêm đã mở ra để đáp ứng nhu cầu mua bán của hàng trăm hộ làm chiếu và tiểu thương từ các tỉnh lân cận. Những bậc cao niên cho biết lý do họ phải tổ chức chợ phiên vào ban đêm là để tận dụng thời gian ban ngày để dệt chiếu, trong khi người mua tranh thủ buổi sớm mai để chở chiếu và bán khắp vùng.
2. Tái hiện khung cảnh chợ chiếu ma ngày xưa
Trong buổi diễn tái hiện chợ chiếu ma, tiểu thương trang bị đèn và thước cây, mặc trang phục áo bà ba truyền thống, đứng chờ người dệt chiếu mang hàng ra bán. Khung cảnh này tái hiện lại như trong quá khứ, với việc hai bên ngã giá theo mệnh giá tiền tính theo đồng, và giá bán tuỳ thuộc vào chất lượng của từng chiếc chiếu.
Người dân hướng ứng nhiệt tình phục dựng chợ chiếu Định Yên
Chợ phiên ngày trước không có thời gian họp cụ thể, khi người bán và người mua đông đúc, họ sẽ phát lệnh mua bán từ khoảng 0h đến 4h. Đặc biệt tại chợ chiếu ma, người mua ngồi im một chỗ, trong khi người bán vác chiếu rảo quanh chào hàng.
3. Hưng thịnh của chợ chiếu ma trong quá khứ
Theo nghệ nhân Âu Thị Lình, chợ phiên thời hưng thịnh đã có khoảng 200-300 người bán và hơn 30 thương lái đến mua. Các hoạt động này diễn ra tại những con đường đất ven chợ Định Yên gần đình hiện nay.
Bà kể lại rằng sau khi tan chợ, họ sẽ xẹt ngang chợ xã để mua đồ ăn và sợi lác về dùng cho việc dệt chiếu. Trong khi đó, các tiểu thương sẽ tranh thủ vác chiếc chiếu xuống ghe chở đi bán.
4. Nghệ nhân dệt chiếu – những người duyên dáng và tài năng
Một nghệ nhân trong vai người mua chiếu kiểm tra đôi chiếu trước khi đưa ra giá tại phiên chợ tái hiện. Theo các nghệ nhân, chỉ cần sờ tay vào đôi chiếu, tiểu thương có thể biết ngay tay nghề của người dệt, cũng như chất lượng sợi lác và khả năng phơi đủ ánh nắng hay không.
Nét nghệ trong Chợ chiếu Định Yên – Nguồn: VOV
Để làm cho show diễn thêm phong phú, chợ phiên còn có những gánh hàng rong bày bán các loại thức quà quê như xôi, bánh dân gian. Ngoài ra, một số nghệ nhân còn biểu diễn bằng những điệu hò đặc trưng của Đồng Tháp và câu vọng cổ.
5. Phát triển du lịch chợ chiếu ma Đồng Tháp
Buổi diễn đã thu hút hàng trăm khán giả tới xem và trải nghiệm. Bà Huỳnh Thị Hoài Thu, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đồng Tháp, cho biết sẽ đẩy mạnh việc quảng bá tour du lịch chợ chiếu ma đến nhiều địa phương và các công ty lữ hành, nhằm tạo ra các tour du lịch nội địa và liên tỉnh. Điều này sẽ mang lại thu nhập cho người dân làng nghề và đóng góp vào phát triển du lịch tỉnh.
Vào buổi chiều, khách du lịch có thể được các nghệ nhân chỉ dẫn qua các công đoạn làm ra đôi chiếu từ phơi lác, nhuộm chiếu, dệt, chắp chân, quay sa… Công đoạn dệt chiếu thủ công thông thường mất khoảng hai giờ để tạo ra một đôi chiếu.
Ngoài ra, những tiểu cảnh xung quanh sân đình Định Yên cũng trở thành nơi check-in ưa thích của nhiều bạn trẻ yêu văn hóa và lưu giữ kỷ niệm.
Nét di sản văn hóa độc đáo gìn giữ
Chợ chiếu ma Đồng Tháp là một di sản văn hóa độc đáo đã được phục dựng và tái hiện để khám phá và tận hưởng những giá trị và truyền thống của làng nghề dệt chiếu Định Yên. Sự giữ gìn và phát triển chợ chiếu ma không chỉ mang lại thu nhập cho người dân làng nghề mà còn đóng góp vào sự phát triển du lịch của tỉnh Đồng Tháp.
Nguồn: VnExpress
Bài viết tham khảo:
